Jazda na żużlu jest jednym z najbardziej widowiskowych sportów motorowych na świecie. Zasady są dość proste i opierają się na rywalizacji między drużynami w meczu lub pomiędzy zawodnikami w przypadku zawodów indywidualnych. Kto pierwszy, ten lepszy – to najprostsza zasada i to decyduje o punktach w każdym biegu żużlowym.
Mecz żużlowy
Mecz żużlowy składa się z rund, zwanych heatami lub biegami, podczas których zawodnicy rywalizują ze sobą na torze żużlowym. Typowy mecz żużlowy składa się z 15 biegów, ale może się różnić w zależności od konkretnej ligi lub turnieju.
W drużynowym żużlu mecz odbywa się między dwoma drużynami, zwykle składającymi się z sześciu zawodników plus rezerwowego. Po zakończeniu każdego meczu punkty są sumowane, a drużyna z większą liczbą punktów wygrywa mecz.
Punktacja w żużlu jest uzależniona od miejsca, które zawodnik zajmuje w wyścigu. Poniżej standardowa punktację za poszczególne miejsca w wyścigu:
- Miejsce – 3 punkty
- Miejsce – 2 punkty
- Miejsce – 1 punkt
- Miejsce lub niższe – 0 punktów
Jak łatwo policzyć, do „rozdania” w meczu jest 90 punktów (15 biegów x 6 pkt). Najwyższa możliwa wygrana to 75:15 (czyli każdy bieg wygrany 5:1) – oczywiście pod warunkiem, że nie ma żadnych nietypowych rozstrzygnięć w biegach.
W zawodach indywidualnych zawodnicy rywalizują w turniejach lub mistrzostwach, w których każdy z zawodników ma szansę na zdobycie tytułu mistrza lub nagrody (np. podczas popularnych memoriałów). Zawodnicy mogą być podzieleni na grupy i rywalizują w biegach eliminacyjnych, ćwierćfinałach, półfinałach i finale. Podczas każdej rundy zawodnicy otrzymują punkty za miejsca, które zajmują w wyścigach, a punkty są sumowane, aż do momentu, gdy zostanie wyłoniony zwycięzca. W zawodach indywidualnych mogą brać udział zawodnicy z różnych drużyn lub narodowości.
Żużel w Polsce
Z biegiem lat żużel stał się jednym z najpopularniejszych sportów w Polsce. Każdy sezon przyciąga tysiące kibiców na stadiony, a mecze żużlowe są transmitowane w telewizji. W Polsce istnieje wiele klubów żużlowych, co również przyczyniło się do jego popularności. Praktycznie każdy region kraju ma swojego przedstawiciela w żużlu, co powoduje, że każdy może kibicować drużynie ze swojego miasta lub regionu.
Pierwszym polskim mistrzem świata na żużlu był Jerzy Szczakiel. Tytuł ten zdobył w 1973 roku na torze w Chorzowie, stając się tym samym pierwszym Polakiem, który wygrał indywidualne mistrzostwa świata na żużlu. Jego nazwisko na zawsze pozostanie związane z historią polskiego żużla i indywidualnych sukcesów na najwyższym poziomie światowej rywalizacji. W pewnym stopniu sukcesy Szczakiela napędziły popularność żużla w Polsce.
Co prawda żużel wciąż nie jest tak popularny jak piłka nożna czy siatkówka, ale na pewno speedway należy do najchętniej oglądanych dyscyplin w Polsce. Może dlatego, że choć w tym sporcie mamy sukcesy – nie to, co podczas MŚ w Katarze, gdzie polscy piłkarze bardziej irytowali niż dawali radość.